| Basiskennismateriaal Opleiding Zorg en Veiligheid vrij toegankelijk
|
| Samenwerken in het complexe veld van zorg en veiligheid is geen gemakkelijke taak. Tegelijkertijd is het wel essentieel om ingewikkelde problemen te kunnen aanpakken. De VNG ontwikkelt daarom een unieke opleiding die begin 2021 van start gaat. Hiertoe is een basiskennis-document samengesteld dat inzicht geeft in de diverse dossiers onder zorg en veiligheid maar ook in overkoepelende vraagstukken. Daarnaast wordt in het document doorgelinkt naar diverse webinars en goede voorbeelden. Dit document is vrij toegankelijk gemaakt op de VNG-website.
|
|
| Webinar: Gegevensdeling en privacy bij op- en afschalen (AVE) |
In het zorg- en veiligheidsdomein zijn goede samenwerkingsafspraken cruciaal: complexe casuïstiek loopt vaak door het zorg-, veiligheids- en sociaal domein heen. De Aanpak ter Voorkoming van Escalatie (AVE) biedt een kapstok om afspraken over op- en afschalen vorm te geven.
Een aspect dat expliciet aandacht vraagt, is de gegevensdeling en privacy. Het goed inrichten daarvan is een belangrijke randvoorwaarde om professionals in staat te stellen hun werk goed te doen. We werken dit aspect verder uit in dit webinar. |
|
|
|
| Talkshow-serie: Beweging in kwetsbaarheid |
Van januari tot en met juni 2021 besteden we onder de noemer 'Beweging in kwetsbaarheid' aandacht aan verschillende thema’s die bijdragen aan een meer inclusieve samenleving met passende zorg en ondersteuning voor (psychisch) kwetsbare mensen.
Dat doen we door middel van een maandelijkse talkshow, podcasts en publicaties samen met ZonMw en Werkplaats Impuls. |
|
|
|
| Contouren VNG-woonzorgvisie en vooruitblik |
|
Op 26 november heeft de VNG de visie en meerjarige lobbypunten voor wonen en zorg vastgesteld. De focus ligt op het in balans brengen van vraag en aanbod wat betreft de doelgroep ouderen, GGZ, MO/BW en Z+V. Deze visie zal gemeenten helpen om een basis te verkrijgen voor de eigen woon-zorgvisie en daarmee de planvorming, samenwerking en prestatieafspraken te versterken.
De landelijke Taskforce Wonen en Zorg helpt hierbij door zich te richten op drie ambities: analyse van de lokale woon-zorg opgave van gemeenten, prestatieafspraken maken en het starten van de uitvoering.
Om de woon-zorg opgave te realiseren, is het belangrijk dat zorgorganisaties en wooncorporaties bindende samenwerkingsafspraken maken voor de gemeentelijke opgaven in wonen en zorg.
Daarbij is ook samenwerking met BZK/VWS, de zorgverzekeraars en publiek-private stakeholders nodig om afstemming te vergen over de prioriteiten. Daarnaast verkennen we wat de mogelijkheden zijn tot groei in samenwerking om zo de beoogde synergie tussen wonen en zorg te verbeteren.
In de periode 2021-2025 neemt de groep senioren toe, maar ook andere kwetsbare groepen krijgen steeds minder kans om zelfstandig te wonen met passende zorg of begeleiding. Uitvoering van prestatieafspraken vanuit de woonvisies en samenwerking tussen verschillende organisaties en corporaties zijn de focus om ‘Goed wonen voor iedereen’ te realiseren. |
|
| ZonMw: kennis over corona voor gemeenten |
|
Voor gemeenten en andere regionale overheden biedt het COVID-19 programma van ZonMw oplossingen bij het vormen van beleid rond de coronacrisis en het leven met de coronamaatregelen.
De coronamaatregelen hebben effect op het gebied van wonen, werken, zorgen, ontspannen en ontwikkelen. Op ieder gebied financiert ZonMw projecten die effecten of oplossingen onderzoeken. |
|
|
|
| Dranquilo-campagne: doorbreek je drinkgewoontes |
De meeste mensen weten wel dat het gezonder is om bewust om te gaan met alcohol. Toch is het niet altijd eenvoudig om dat ook daadwerkelijk te doen, bijvoorbeeld door even niet te drinken tijdens een avondje met familie of vrienden.
Met de nieuwe publiekscampagne Dranquilo wil staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) mensen aanmoedigen om drinkgewoontes te doorbreken. |
|
|
|
| Minder praten, meer doen |
|
Cognitieve gedragstherapie is heel effectief bij het verminderen van angst- en depressieklachten bij jongeren. Maar dan moeten effectieve elementen wel toegepast worden.
Wat werkt in interventies? ‘Voor angstklachten is exposure essentieel, bij depressieve klachten gedragsactivatie.’ |
|
|
|
| Kwetsbaarheid is kracht |
Hoe kunnen jongeren met psychische kwetsbaarheid ongehinderd deelnemen aan het dagelijks leven?
Het jongerenteam van Koplopers ging hierover in gesprek met professionals en leeftijdsgenoten. Met als doel stigma’s weg te nemen en kwetsbare jongeren mee te laten doen. |
|
|
|
| Praten over de moeilijke kanten van het ouderschap |
Opvoeden is een proces van vallen en opstaan. Toch ervaren ouders soms een drempel om te praten over de moeilijke kanten van het ouderschap. Het regionale leernetwerk Veilig Opgroeien VONK zet zich in om het taboe rondom de complexiteit van opvoeden te doorbreken.
Dit doet zij bijvoorbeeld met een podcast, filmserie en workshop waarin ouders en professionals hun verhalen delen. De tweede film van het leernetwerk ging onlangs in première. |
|
|
|
 |
Update Meldpunt Zorgwekkend Gedrag
|
| Het Landelijk Meldpunt Zorgwekkend Gedrag ontving in de eerste twee maanden zo’n 1000 telefonische meldingen per maand, die worden doorgeschakeld naar de lokale en regionale meldpunten. In opdracht van het ministerie van VWS blijft GGD-GHOR de komende maanden deze lokale meldpunten ondersteunen. Zo was er op 17 november een bijeenkomst om de eerste ervaringen, vraagstukken en knelpunten te bespreken.
Onder meer kwamen aan bod: de aantallen meldingen, de aard van de meldingen, de organisatie achter de meldpunten en de samenwerking met politie als een van de ketenpartners. Het ministerie JenV en de Politie werken daarnaast gezamenlijk aan een gestructureerde koppeling van politie op de lokale en regionale meldpunten voor het doen van niet-acute zorgmeldingen. Een eerste concept-meldformulier, opgesteld in samenwerking met enkele meldpunten, wordt getoetst bij de overige meldpunten.
Tot slot wordt er - met en voor de meldpunten - gewerkt aan een ontwikkelinstrument, waarin inzichtelijk wordt gemaakt hoe meldpunten verder kunnen ontwikkelen en welke goede voorbeelden er in de praktijk bestaan. Mooie ontwikkelingen in het vooruitzicht!
|
|
| Terugblik LVB-tour |
Begin november vond de LVB-tour plaats. Er is nu een mooie samenvatting beschikbaar op de website van het CCV:
U kunt op deze pagina twee onderdelen van de filmopnames terugkijken: de introductie met René Vader (Nationale Politie) en de presentatie van Michiel Vermaak. Michiel verklaarde tijdens de uitzending o.a.: ‘LVB herken je vooral aan gedoe. Denk bij gedoe aan de normaalverdeling’. Onderaan de pagina met de samenvatting van de uitzending vindt u de links naar meer inhoudelijke informatie.
|
|
| Verkennend onderzoek Wvggz: wie mag wat weten? |
De gemeente heeft onder de Wet verplichte ggz (Wvggz) de taak gekregen om een verkennend onderzoek uit te voeren. Dat onderzoek kan leiden tot een zorgmachtiging, waarin iemand verplichte ggz-zorg moet ondergaan.
Hoe verhoudt het verkennend onderzoek zich bijv. tot het beroepsgeheim, als een BIG-geregistreerde in opdracht van de gemeente het VO uitvoert? En welke medewerkers van de gemeente mogen inzage hebben in het dossier van het verkennend onderzoek? Om deze vragen te beantwoorden heeft de VNG een factsheet opgesteld. |
|
|
|
| Belangrijke uitspraak hoorplicht burgemeesters onder Wvggz |
Mag de burgemeester (of een wethouder) bij het uitvoeren van de hoorplicht in het kader van de Wvggz zich wenden tot een deskundige ter plaatse als hij zelf betrokkene niet op de locatie kan horen voordat een crisismaatregel wordt genomen?
De Rechtbank oordeelde dat de burgemeester van Haarlem zelf naar de zorginstelling had moeten gaan of rechtstreeks met betrokkene had moeten bellen, waar hij op dat moment gesepareerd was opgenomen. De burgemeester en gemeente Haarlem waren het met deze vergaande hoorplicht niet eens en gingen tegen de uitspraak in cassatie bij de hoogste rechter. De Hoge Raad deed op 20 november uitspraak en gaf de burgemeester op dit belangrijke punt gelijk: de Rechtbank had te hoge eisen gesteld aan de hoorplicht door de burgemeester. |
|
|
|
| Wvggz: financiering aanvraag zorgmachtiging tijdens detentie |
| Tijdens detentie wordt de zorgverzekering opgeschort. Hoe wordt dan een aanvraag voor een zorgmachtiging betaald als er geen DBC onder de Zvw beschikbaar is? Per 30 november is hiervoor een oplossing gevonden. De DJI is tijdens detentie verantwoordelijk voor de zorg en zal de kosten schrijven op een DBBC, een diagnose behandel-beveiligingscombinatie. Er zijn werkafspraken gemaakt om ervoor te zorgen dat deze oplossing overal goed kan worden toegepast. Een handreiking hierover is in de maak en zal worden geplaatst op dwangindezorg.nl.
|
|
| Wettelijke domeinen zorg en ondersteuning bij psychische stoornis: handreiking |
| Deze handreiking kan professionals, die in hun werk te maken hebben met cliënten met psychische problematiek, helpen bij het maken van keuzes bij of afspraken over afbakeningsvraagstukken tussen de verschillende zorgdomeinen. Zodat cliënten met psychische problematiek niet tussen wal en schip vallen en de best passende zorg krijgen. De handreiking richt zich op de grensvlakken tussen de zorgdomeinen van de Jeugdwet, de Wmo, de Zvw en de Wlz. De wet- en regelgeving is op een aantal gebieden zodanig gewijzigd dat actualisatie van de vorige handreiking (uit 2015) nodig was. Deze handreiking is gebaseerd op wetten die van kracht zijn per 1 januari 2021. |
|
|
|
 |
| Echt luisteren is belangrijk! 5e GHNT Podcast: Integrale sturing |
Over één ding zijn wethouder Elly Konijn (Alkmaar) en burgemeester Jan Nieuwenburg (Hoorn) het eens. Als je duurzame veiligheid wilt organiseren, dan zit zorg daar altijd bij. Zorg en Veiligheid hebben elkaar nodig.
Repressie alleen is vaak niet de beste oplossing, zorg aan de voorkant dat zorg en repressie gezamenlijk leiden tot het beste en een blijvend resultaat. In deze vijfde Geweld hoort nergens thuis (GHNT) podcast spreken de beide bestuurders met elkaar over integrale sturing: de samenwerking tussen Zorg + Veiligheid. |
|
|
|
| Gids over mensenrechten in de vrouwenopvang |
Het College voor de Rechten van de Mens ontwikkelde een gids die gemeenten helpt om de mensenrechten van vrouwen in een kwetsbare situatie te beschermen en te bevorderen. Op de Internationale dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen (25 november) overhandigde voorzitter Adriana van Dooijeweert de gids aan burgemeester Jan van Zanen (Den Haag), voorzitter van de VNG.
Beide voorzitters gingen met elkaar in gesprek over het belang van het betrekken van mensenrechten bij de preventie en bestrijding van geweld in de privésfeer en hoe de gids hierbij kan helpen. |
|
|
|
| Zelfscan Werken aan Veiligheid voor lokale (wijk)teams en gemeenten |
De definitieve digitale zelfscan werken aan veiligheid voor lokale (wijk-)teams en gemeenten is beschikbaar! Deze zelfscan is bedoeld voor gemeenten, die deze zelfscan kunnen gebruiken om een goed beeld te krijgen in hoeverre de inrichting van hun lokale (wijk)teams voldoende is voor een effectieve signalering en aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.
Op basis van de resultaten van deze zelfscan kan de gemeente bepalen of en zo ja op welke onderdelen hun lokale (wijk)teams versterkt moeten worden. De zelfscan kan worden ingevuld door (beleids-)medewerkers van gemeenten die verantwoordelijk zijn voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zij kunnen zich hierbij laten informeren door medewerkers van lokale (wijk)teams en Veilig Thuis. |
|
|
|
| Chatfunctie Veilig Thuis |
| De chatfunctie Veilig Thuis wordt in 2021 tijdelijk gecontinueerd. Zo hebben diverse VNG-commissies en het Landelijk Netwerk Veilig Thuis onlangs besproken.De chatfunctie is een extra laagdrempelige mogelijkheid om met Veilig Thuis in contact te komen.
Mensen die te maken hebben met huiselijk geweld en omstanders kunnen op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur chatten met Veilig Thuis. Op alle andere momenten kunnen zij en professionals ook bellen met Veilig Thuis via 0800 2000. |
|
| 'Niet loslaten, niet opgeven', Geweld hoort nergens thuis! |
In de regio Rotterdam Rijnmond wordt binnen een bijzondere pilot gewerkt aan effectieve aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld. Een unieke samenwerking, want het nieuwe centrum is een bundeling van krachten en specialisaties onder één dak.
De zorg organiseren om de cliënt(en) heen, geweld duurzaam stoppen, dat is het doel. Niet alleen door de symptomen eerder te signaleren, maar door de onderliggende patronen te herkennen.
Begin 2021 opent het nieuwe centrum haar deuren. Maar lees nu al mee in het nieuwe magazine en krijg een kijkje achter de schermen. Ontdek de werkwijzen, aan de hand van interviews en verhalen met betrokken partners en professionals. |
|
|
|
| Film: samenwerking Zorg + Veiligheid in Limburg |
In de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling werken de politie en Veilig Thuis samen vanuit de visie Veiligheid Voorop! Dit betekent dat ze eerst en steeds opnieuw samenwerken aan de directe veiligheid en daarna aan risico gestuurde en herstelgerichte zorg. Waar nodig doen ze samen onderzoek naar de feiten. Zo willen ze, vanuit hun wettelijke taken, bijdragen aan een veilig thuis voor iedereen.
Op veel plekken in het land krijgt de samenwerking steeds beter vorm. In deze film vertellen collega’s van Veilig Thuis, de politie en het OM in Limburg hoe hun samenwerking er concreet uitziet en wat de samenwerking heeft opgeleverd: voor henzelf als professionals, maar bovenal voor de veiligheid in gezinnen. |
|
|
|
| WIJ…doorbreken de cirkel van geweld in Breda |
|
De expositie WIJ...doorbreken de cirkel van geweld is 8 december verhuisd van het Kruisplein in Rotterdam naar het Park Valkenberg in Breda. Daar is op 10 december de opening verricht door wethouder Greetje Bos en Mattias Gijsbertsen, van het programma Geweld hoort nergens thuis.
Volg de WIJ…karavaan van de 28 geportretteerden en bekijk de aankomst in Breda: daar is tot 30 december de expositie te bezoeken (met in achtneming van de coronamaatregelen). |
|
|
|
| Projectenbundel Huiselijk geweld en kindermishandeling |
| ‘Alle kleine beetjes helpen, maar samen bereiken we meer’. Waar staan we met onderzoek naar huiselijk geweld en kindermishandeling? Om kennisuitwisseling te stimuleren, bundelde ZonMw de projecten die op dit moment lopen. |
|
|
|
| Leernetwerk depolarisatie |
| Steeds scherpere tegenstellingen. Een groeiend onbehagen. Oplopende spanningen. Dit kan leiden tot polarisatie, ook op lokaal niveau.
Welke communicatiestrategie pas je als gemeente toe? Hoe ziet de lokale kaart eruit en hoe bereik je het midden? En wat betekent dit voor de rol van de burgemeester? |
|
|
|
| Veerkracht van jongeren vergroten |
| Als jongeren veerkrachtig zijn, kunnen ze beter omgaan met problemen en negatieve invloeden. Waaronder polarisatie en radicalisering. Hoe kunnen professionals de veerkracht van jongeren vergroten, samen met de jongeren zelf, de mensen in hun omgeving en partners in het veld? Hierover gaat de publicatie ‘Veerkracht jongeren vergroten’. |
|
|
|
| Kennislab over radicalisering met focus op extreemrechts en polarisatie |
|
Voor gemeenten die zoeken naar handelingsperspectieven rondom radicalisering organiseert de Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) het online kennislab ‘Radicalisering met een focus op extreemrechts en polarisatie’.
Om deelnemers te ondersteunen bij het vinden van effectieve reacties, die stabiliserend en depolariserend werken. En daarbij in te zetten op zowel het vergroten van weerbaarheid als het verminderen van de voedingsbodems voor radicalisering. |
|
|
|
 |
| Ontwikkelingen Bestuurlijk akkoord Re-integratie en Wet straffen en beschermen |
| In mei 2021 wordt de nieuwe Wet straffen en beschermen van kracht. Voor gemeenten betekent dit voornamelijk dat er een ruimere grondslag komt voor het uitwisselen van gegevens ten behoeve van het opstellen van het detentie- en re-integratieplan van ex-gedetineerden. Daarmee samenhangend is half 2019 een vernieuwd Bestuurlijk Akkoord voor re-integratie van ex-gedetineerden ondertekend. |
|
|
|
| Koers en Kansen |
Binnen het innovatieprogramma ‘Koers en kansen voor de sanctie-uitvoering’ werken justitie, zorg en sociaal domein samen om recidive te verminderen en te zorgen voor een effectieve sanctie-uitvoering, nu én in de toekomst. |
|
|
|
| De berichten hieronder zijn afkomstig van Koers en kansen. |
|
|
| |
| Opbrengsten Congresweek Koers en kansen |
|
Thema van de congresweek was ‘Leren verzilveren’. Tijdens de volgeboekte ochtendsessies werd met grote betrokkenheid gediscussieerd over de mogelijkheden om de sanctie-uitvoering structureel te verbeteren.
Uitgangspunt waren de al opgedane ervaringen en opbrengsten van het programma. Over de noodzaak van netwerksamenwerking, een bureaucratieloos budget en de (ex-)delinquent centraal. |
|
|
|
| Terugblik op het project Kleinschalige voorziening Rotterdam |
| Het Koers en kansen-project Kleinschalige voorziening (KV) Rotterdam is voortijdig afgerond. Het project was opgezet om de schadelijke gevolgen die detentie kan hebben te beperken bij mensen in preventieve hechtenis. Hoe een voortijdig gestopt project belangrijke lessen oplevert. |
|
|
|
| Fotoproject Family Stranger: een naaste in de gevangenis |
|
Wat als degene die je het meest vertrouwt iets crimineels doet en in de gevangenis belandt? ‘Dit is precies wat de mensen die ik heb ontmoet, meemaakten’, zegt Wiosna van Bon, fotograaf van het project Family Stranger.
Zij sprak met 25 zogenoemde achterblijvers. Daarnaast bracht ze in beeld hoe kinderen, partners en ouders omgaan met deze beladen situatie. Na diverse tentoonstellingen is er nu een fotoboek. |
|
|
|
| Geen derde experimentenronde Koers en kansen |
|
De derde experimentenronde van het programma Koers en kansen voor de sanctie-uitvoering gaat definitief niet door. In maart van dit jaar was deze ronde tot een nadere datum uitgesteld vanwege de uitbraak van het coronavirus.
De coronacrisis vergt nog steeds veel extra inzet en investering van de professionals voor wie deze ronde is bedoeld. De meesten van hen en hun organisaties zullen nauwelijks ruimte voelen om een projectidee te ontwikkelen en in te dienen. |
|
|
|
 |
| Overheid van Nu over aanpak mensenhandel en rol gemeenten |
’Mede dankzij het IBP is er de afgelopen jaren meer aandacht gekomen voor mensenhandel.’ Gevraagd naar de stand van zaken richting 2022, waarin elke gemeente een aanpak moet hebben, is Ina Hut van CoMensha voorzichtig optimistisch.
‘We zijn op de goede weg, maar er is ook nog een weg te gaan. We merken dat steeds meer gemeenten het actiever oppakken. Maar dat betekent niet dat we achterover mogen leunen. Vaak zie je dat de aandacht voor mensenhandel voortkomt uit persoonlijke aandacht voor het onderwerp. Maar de aandacht moet daar niet van afhangen. Dat borgen, dat is echt belangrijk.’
Hut waarschuwt dan ook dat het opstellen van een aanpak mensenhandel een eerste stap is naar het aanpakken van het probleem, maar niet het doel zelf is. ‘Je kunt het op papier geregeld hebben, maar als het in de praktijk niet genoeg uitwerking heeft, dan ben je er nog niet. Het moet actief worden opgepakt en geborgd. De kwaliteit moet voldoende zijn. Die stap moeten we vanaf 2022 gaan maken.’ |
|
|
|
| Aandacht voor mensenhandel in VNG Magazine |
VNG Magazine besteedt aandacht aan mensenhandel. De aanleiding is de lancering van het Kompas Aanpak Mensenhandel en de longread Onzichtbaar.
Het artikel zoomt in op de aanpak in de regio Oost-Brabant. Aan het woord komen onder meer de ketenregisseur Lotte Niederer en burgemeester Lex Roolvink van Grave, die voorzitter is van de regionale tafel mensenhandel. |
|
|
|
| Uitbuiting minderjarigen in hotels |
|
Een hardnekkig probleem, goeddeels uit het zicht: jongeren die worden geronseld om tegen betaling seks te hebben in hotels.
De coronapandemie verergert het probleem, zo vreest CoMensha. |
|
|
|
|
