In onze nieuwsbrief leest u deze maand alles over de Europese week van Regio's en Steden, een drukbezochte Europadag in Utrecht en de Europese troonrede. Ook heeft het Europees Parlement haar eerste plenaire week gehad. Belangrijke thema's waarover is gesproken zijn de richtlijn luchtkwaliteit, stedelijk afvalwater en de gigabit infrastructuur.
Wij wensen u veel leesplezier! Neem bij opmerkingen of vragen over deze nieuwsbrief contact op via europa@vng.nl. |
|
| Drukbezochte Europadag |
Op 14 september organiseerde de VNG, samen met het HNP, de VNG-HNP Europadag. Deze dag stond in het teken van Europa binnen decentrale overheden en bood zowel een mogelijkheid tot kennisdeling, als tot kennismaking.
Kansen en uitdagingen cohesiebeleid De ochtend stond in het teken van de kansen en uitdagingen van het cohesiebeleid. Jessie Post (VNG), Caspar Sluiter (VNG) en Sidony Venema (HNP) trapten de dag af en vertelde meer over de aanleiding voor deze bijeenkomst. Verder gaven ze een eerste indruk van waar de VNG en het HNP de komende tijd mee aan de slag gaan.
In ons expertpanel, bestaande uit Ruud van Raak (programmamanager Kansen voor West, JTF IJmond en Groot-Rijnmond), Kris Luijsterburg (G4-lid monitoringscomité ESF+, gemeente Rotterdam) en Ellen Jansen (Coördinator Interreg, provincie Gelderland), werden deze thema's nog eens toegelicht en aangevuld met ervaringen uit de praktijk.
Met deze inzichten in het achterhoofd gingen de deelnemers in de deelsessies met elkaar in gesprek. Hier stonden vragen centraal als: welke obstakels ervaar je in de huidige programma's? En welke lokale of regionale opgaven willen en kunnen we met Europese investeringen aanpakken?
Resultaten van het Europaonderzoek Het middagdeel ging dieper in op de resultaten van het in mei 2023 gepresenteerde Europaonderzoek over de Europeanisering van Nederlandse gemeenten en provincies. Universitair docent Hans Vollaard (Universiteit Utrecht), Anke Hoekstra (gemeente Leeuwarden), Hans Verdonk (gemeente Rotterdam), Nicky Eppich (gemeente Winterswijk) en Machteld van Dijk (provincie Noord-Brabant) bespraken hoe hun organisaties te maken krijgen met Europa, welke stappen ze daarin nemen en voor welke uitdagingen zij komen te staan.
Hieruit kwam naar voren dat het sterk per organisatie kan verschillen hoe Europa terugkomt in het dagelijkse werk. De algehele conclusies was wel dat Europa overal is en dat het steeds belangrijker wordt voor decentrale overheden om dit bewustzijn te creëren, zodat hierop ingespeeld kan worden. In de deelsessies van de middag was er weer ruimte voor kennisuitwisseling en konden de deelnemers bespreken hoe we nu aan de slag willen met de resultaten van het onderzoek, waar nog mogelijkheden liggen en wat we kunnen opsteken van andere organisaties.
De dag werd afgesloten met een netwerkborrel en het afscheid van gewaardeerd VNG-Europacollega Simone Goedings.
|
|
| State of the Union: troonrede van Europa |
Op 13 september 2023 hield Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, haar jaarlijkse Staat van de Unie toespraak: de ‘troonrede’ van de Europese Unie. Von der Leyen gaf onder andere een terugblik op de afgelopen vier jaar.
Er was aandacht voor verschillende onderwerpen waar gemeenten de komende tijd mee te maken krijgen in de uitvoering of implementatie. Het ging dan bijvoorbeeld om de Green Deal en het nieuwe “European Wind Power Package” dat hiervan onderdeel is. Von der Leyen wil het veilingsysteem optimaliseren en de toegang tot subsidies en een betrouwbare toeleveringsketen van windenergie realiseren. Deze maatregelen verlagen de administratieve drempels en moeten windenergie toegankelijker maken voor bedrijven en decentrale overheden. Von der Leyen benadrukt dat de EU zal blijven investeren in groene technologieën en duurzaamheid.
Naast klimaat was ook migratie een belangrijk onderwerp. Von der Leyen hield een betoog over de noodzaak van een eerlijk en humaan migratiebeleid. Daarbij benoemde ze de Tunesiëdeal, waar het Europees Parlement zich tegen heeft uitgesproken. Von der Leyen benadrukte dat de deal zowel voor de EU als voor Tunesië voordelen oplevert.
De Staat van de Unie bevatte geen baanbrekende nieuwe beleidsvoorstellen, maar reflecteerde vooral op wat er al bereikt is. |
|
| Haal alles uit de Europese week van Regio's en Steden |
Van 9 tot en met 12 oktober 2023 vindt de 21e editie van de Europese week van Regio’s en Steden plaats. Het thema van deze editie is ‘Bloeiende regio’s, sterker Europa’. De sessies en workshops zijn ingedeeld in zes thema’s. De sessies georganiseerd door Nederlandse gemeenten, provincies en regio’s vindt u op de website. |
|
|
|
 De eerste plenaire zitting van het Europees Parlement na de zomer zit erop. Tijdens de zitting kwamen ook enkele voor Nederlandse gemeenten relevante onderwerpen voorbij. Ook zijn er standpunten in verschillende commissies vastgelegd. Hieronder leest u de belangrijkste punten.
Luchtkwaliteit Tijdens de plenaire sessie is er gestemd over de herziening van de richtlijn luchtkwaliteit. Het voorstel is met 363 stemmen voor, 226 tegen en 46 onthoudingen, aangenomen. Het Parlement gaat in haar voorstel een stap verder dan het voorstel van de Europese Commissie. De EU-regels worden hiermee in overeenstemming gebracht met de meest recente WHO-normen uit 2021. De normen die de commissie voor 2030 heeft gesteld zijn aangenomen als tussentijdse doelstelling, waaraan de lidstaten zo spoedig mogelijk en uiterlijk in 2030 aan moeten voldoen. Nederlandse gemeenten zijn voor schone lucht, maar willen hiervoor wel voldoende uitvoeringstijd en een ambitieus bronbeleid.
Stedelijk afvalwater De milieucommissie (ENVI) heeft haar standpunt bepaald over het voorstel voor de herziening van de richtlijn over stedelijk afvalwater. Gemeenten verwelkomen de versterking van controle aan de bron en invoering van een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, maar willen een beperking van administratieve lasten en voortbouwen op bestaande waterbeheersplannen. Het rapport van rapporteur Nils Tovalds (Finland, RENEW) sloot grotendeels aan bij de punten van de VNG. Volgende maand wordt er een standpunt vastgesteld in de plenaire vergadering.
Gigabit infrastructuur Tot slot nam de industriecommissie (ITRE) een standpunt in over het voorstel voor de gigabit infrastructuur wet. Het belangrijkste doel is om de uitrol van vaste en mobiele telecommunicatienetwerken te vereenvoudigen door de hoge kosten en regeldruk terug te dringen. Het voorstel beperkt de gemeentelijke bevoegdheden en mogelijkheden om vergunningen en ontheffingen te verlenen en verplicht gemeenten tot één loket voor de afhandeling van vergunningaanvragen van aanbieders van telecommunicatienetwerken. Nederland heeft al een goede dekking en daarom wil VNG dat het voorstel aansluit op de huidige situatie.
Helaas heeft de industriecommissie, onder leiding van Alin Mituta (Roemenië, RENEW), vooral de belangen van de telecommunicatie-industrie gevolgd en zijn de beperkingen van de gemeentelijke bevoegdheden in het voorstel op sommige punten zelfs versterkt. Het is nog niet bekend wanneer de Raad haar standpunt zal bepalen. |
|
| Meer nieuws |
| Nieuwsberichten uit de media of van andere platforms zoals Binnenlands Bestuur, Kenniscentrum Europa Decentraal of RVO. |
|
|
| |
| Kennisgevingen staatssteun en een nieuwe grens voor TAM-meldingen |
De grens van de Transparency Award Module (TAM) is op € 100.000 gesteld; een goede gelegenheid om op te frissen hoe staatssteun kennisgegeven moet worden en waar men daarbij op moet letten. We nemen u aan de hand door de kennisgevingsprocedure, met bijzondere aandacht voor de TAM-meldingen. |
|
|
|
| Sonja Hibbert nieuwe directeur-bestuurder KED |
Kenniscentrum Europa Decentraal verwelkomt per 18 september 2023 Sonja Hibbert als haar nieuwe directeur-bestuurder. Met haar ervaring en expertise gaat Hibbert een sleutelrol spelen in het informeren van decentrale overheden over de juiste toepassing van Europese regelgeving. |
|
|
|
| Raadpleging: bereiken EU-fondsen voor regio’s dat wat ze moeten bereiken? |
Hoe draagt het EU-investeringsbeleid bij aan de ontwikkeling van regio’s ten aanzien van werkgelegenheid, economische groei, duurzame ontwikkeling en de levenskwaliteit van burgers? U kunt tot en met 9 oktober 2023 bijdragen aan de evaluatie van enkele Europese structuurfondsen. |
|
|
|
|
