In onze nieuwsbrief leest u deze maand over de uitslag van de Europese verkiezingen en de inzet van de VNG. We blikken ook terug op de laatste onderhandelingen van de huidige Europese Commissie en de plenaire vergadering van het Comité van de Regio’s. Wij wensen u veel leesplezier! Neem bij opmerkingen of vragen over deze nieuwsbrief contact op via europa@vng.nl. |
|
Na de Europese verkiezingen – blik op de komende periode in Brussel |
De verkiezingen voor het Europees Parlement zijn inmiddels achter de rug en de verdeling van het nieuwe Parlement is bekend. Namens de VNG stuurt onze voorzitter Sharon Dijksma alle Nederlandse Europarlementariërs bij de start van hun mandaatsperiode een felicitatiebrief namens de VNG en alle Nederlandse gemeenten. Nieuwe Strategische Agenda Naast een nieuw Europees Parlement staat er de komende tijd nog een hoop te gebeuren in Europa. Zo wordt deze week een akkoord verwacht in de Europese Raad over de Strategische Agenda 2024 – 2029. In dit akkoord staan de prioriteiten van de Europese Unie voor de komende 5 jaar. Zodra deze documenten openbaar zijn, maken we een analyse om de relevante raakvlakken voor gemeenten en de effecten voor de meerjarige inzet van de VNG in kaart te brengen. Verdeling van topposities Voor de komende mandaatsperiode wordt op dit moment gekeken naar de invulling van de topposities in Europa. Zo wordt bepaald of Ursula von der Leyen doorgaat als voorzitter van de Europese Commissie, wie voorzitter wordt van de Europese Raad (nu Charles Michel), of Roberta Metsola haar positie als voorzitter van het Europees Parlement weet te behouden en wie Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid wordt (nu Josep Borrell). Daarnaast wordt verdere invulling gegeven aan de bestuurlijke posities in de Europese Commissie. Inzet VNG: Europees koersdocument Met het Europees koersdocument hebben we onze inzet richting alle relevante Europese instituties duidelijk gemaakt. Om wetgeving goed uitvoerbaar te maken voor lokale overheden werken we samen als één overheid, zetten we in op regionaal beleid met financieringsmogelijkheden voor de lange termijn en zetten we ons in voor een stevige inzet op de groene, digitale en sociale transities. |
|
|
VNG en IPO presenteren interbestuurlijke agenda richting nieuwe Europese Commissie tijdens policy lab |
De VNG en het IPO hebben op dinsdag 4 juni de gezamenlijke, interbestuurlijke agenda richting de nieuwe Europese Commissie gepresenteerd tijdens een Policy Lab, georganiseerd door EUKN (in partnerschap met het ministerie van BZK). Deelnemers aan het policy lab – gemeenten, provincies, rijksambtenaren, academici en studenten – gingen met de koepels in gesprek over de totstandkoming van het document en de kansen en uitdagingen voor interbestuurlijke samenwerking in de komende periode. Totstandkoming en inhoudelijke focus interbestuurlijke agenda Tijdens het Bestuurlijk Overleg Europa tussen IPO, VNG en UvW met de ministers van BZK en BuZa van 8 februari 2024 is een gezamenlijke, interbestuurlijke agenda richting de nieuwe Europese Commissie vastgesteld. We hebben afgesproken om gezamenlijk in te zetten op stevige groene, digitale en blauwe transities, met speciale aandacht voor uitvoerbaarheid. Los van de gebruikelijke gezamenlijke BNC-behandeling willen we aan de hand van het volgende EC-werkprogramma op één of meerdere relevante dossiers een stevige werkwijze voor interbestuurlijke samenwerking uitdenken. De interbestuurlijke agenda kunt u opvragen via aan email aan europa@vng.nl |
|
VNG organiseert samen met sprekers van Europese Commissie en Nederlandse PV middagsessie over Europa |
Tijdens het VNG jaarcongres heeft de VNG onder leiding van Pieter Jeroense (Plv. Algemeen Directeur VNG) een middagsessie georganiseerd over de recent gehouden Europese verkiezingen en de boodschap die de VNG uitdraagt naar dit ‘nieuwe’ Brussel. Cecilia Thorfinn (Plv. Hoofd Vertegenwoordiging Europese Commissie in Den Haag) gaf de deelnemers een korte spoedcursus in hoe de verschillende Europese instituten precies werken en hoe Europese besluitvorming tot stand komt. Bovendien keken we met haar vooruit naar de aandachtspunten van het beleid van de Europese Commissie voor de komende 5 jaar: 1) veiligheid en weerbaarheid, 2) welvaart en concurrentievermogen, 3) democratie en rechtstaat en 4) Europa in de wereld. Hanneke Boerma (hoofd Europees Parlement van de Permanente Vertegenwoordiging (PV) van Nederland bij de EU) duidde de uitslag van de recent gehouden Europese verkiezingen en lichtte toe hoe dit impact heeft op de Nederlandse positionering in Europa. Het is duidelijk dat de PV ook na de verkiezingen goede ingangen heeft bij alle invloedrijke politieke families in het Parlement. In samenwerking met de VNG kan daar goed gebruik van worden gemaakt voor positionering van de Nederlandse gemeenten in Europa. Burgemeester Ellen Nauta-van Moorstel, tevens voorzitter gemeentelijke delegatie naar het Europees Comité van de Regio’s, reflecteerde op de eerste sprekers en maakte een mooie vertaalslag naar hoe de VNG de belangen van de gemeente in Europa vertegenwoordigt. Enerzijds doet de VNG dat door gemeenten tijdig te informeren uit Brussel en door duiding te geven bij nieuwe Commissievoorstellen, anderzijds doet de VNG dat door vroegtijdig het beleidsproces te beïnvloeden richting de verschillende Europese instituties. Daarnaast ondersteunt de VNG bestuurders die actief zijn in Brussel en coördineert het de inbreng van gemeenten. In gesprek met de sprekers kwamen we tot een lijst met nuttige tips voor gemeenten om goed aangehaakt te zijn bij Brusselse ontwikkelingen en daar als gemeente ook goed mee om te kunnen gaan. Zo pleitte Ellen Nauta-van Moorsel voor een Europa ambassadeur in elk College. Meer over deze en andere tips volgt later op onze website. Tot slot gingen de deelnemers creatief aan de slag om de inzet van de VNG in Europa op het doek te krijgen. |
|
Europese week van Steden en Regio’s |
|
|
|
Save the date VNG netwerkreceptie 7 oktober 2024 (Europese Week van Steden en Regio’s) |
Op maandag 7 oktober 2024 gaat de Europese Week van Regio’s en Steden 2024 van start in Brussel. Zoals gebruikelijk start de week met de VNG-netwerkreceptie voor gemeenten. De VNG nodigt u hier graag voor uit. Praktische informatie VNG-netwerkreceptie: Datum: Maandag 7 oktober 2024 Tijd: 17:00-18:30 uur Locatie: Renaissance Brussels Hotel, Parnassusstraat 19, 1050 Brussel Doelgroep Bestuurders en ambtenaren van gemeenten zijn de primaire doelgroep van de receptie. Indien er voldoende ruimte is zijn vertegenwoordigers van partnerorganisaties ook welkom. Heeft u vragen over de VNG-netwerkreceptie dan kunt u contact opnemen via europa@vng.nl. |
|
|
Oproep evenementen Europese Week van Regio’s en Steden |
Van 7 tot en met 10 oktober 2024 vindt de 22e editie van de Europese week van Regio’s en Steden plaats in Brussel. De VNG maakt een overzicht met Nederlandse activiteiten en evenementen. Houdt u een sessie, bijeenkomst, borrel of ander event tijdens de Europese week én wilt u deze laten opnemen in het overzicht? Mail dan naar europa@vng.nl en wij nemen het mee in het overzicht. |
|
EU-lidstaten stemmen in met de Natuurherstelwet |
Tijdens de Europese Milieuraad hebben de EU-lidstaten ingestemd met de verordening natuurherstel. Nederland stemde tegen, maar door een persoonlijke overtuiging van de Oostenrijkse minister werd er een gekwalificeerde meerderheid behaald. De verordening is nu direct van kracht. |
|
|
Europese raad en Parlement eens over toekomst van bodems |
De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over de inzet voor onderhandelingen met het Europees Parlement (EP) en de Europese Commissie over de bodemmonitoringsrichtlijn. Een raadswerkgroep gaat de amendementen van het EP analyseren. Het doel is om aan het einde van dit jaar een definitief akkoord te hebben. |
|
|
Congres voor lokale en regionale overheden voor de Raad van Europa |
|
Het Congres roept op tot meer educatie over democratische waarden en tolerantie |
Op dinsdag 18 juni sprak burgemeester Wilma Delissen namens het Congres op de conferentie over hate speech, georganiseerd door de Raad van Europa. In haar toespraak riep ze op tot meer preventie door mensen in lokale gemeenschappen vanaf jonge leeftijd op te leiden met de democratische waarden, tolerantie en wederzijds respect. |
|
|
Terugblik Plenaire Vergadering Comité van de Regio’s 19 en 20 juni 2024 |
Woensdag 19 en donderdag 20 juni vond de 161ste plenaire vergadering van het Comité van de Regio’s plaats. De VNG heeft samen met de provincies stemadviezen uitgebracht op de volgende agendapunten:
- De toekomst van het gemeenschappelijk landbouwbeleid;
- Herziening van het regelement van orde van het Comité van de Regio’s;
- De richtlijn voor bodemmonitoring en veerkracht;
- Richting een veerkrachtig waterbeheer om de klimaatcrisis te bestrijden binnen een Europese Blue Deal;
- Actieve subsidiariteit: een fundamenteel beginsel in de EU-agenda voor betere regelgeving.
Helaas was er op veel punten geen meerderheid om Nederlandse amendementen te steunen. Met betrekking tot een eventuele Blue Deal was er grote eensgezindheid binnen het Comité dat de Europese Commissie hier met prioriteit aan moet gaan werken. Burgemeester Arends (Westland), wethouder Rink (Emmen) en wethouder Schouten (Nieuwegein) hebben namens Nederlandse gemeenten ingesproken over de bodemmonitoringsrichtlijn, circulaire economie en veerkrachtig waterbeheer. |
|
Voorzitter Comité van de Regio’s uit zorgen over mogelijke hervormingen Cohesiebeleid |
De voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s, Vasco Alves Cordeiro (functie), heeft in een brief aan voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zijn zorgen geuit over de toekomstige hervormingen van het Europees cohesiebeleid. In zijn brief reageert hij op het nieuws dat het cohesiebeleid mogelijk gespiegeld gaat worden aan het model van het Herstel en Veerkracht Plan (HVP). Dit zou leiden tot een centralisatie van de fondsen. Cordeiro benoemt in zijn brief dat er binnen het HVP geen of te weinig sprake was van plaatsgebonden beleid, interbestuurlijke samenwerking en partnerschap, allemaal belangrijke principes binnen het cohesiebeleid. |
|
|
Meer nieuws |
Nieuwsberichten uit de media of van andere platforms zoals Binnenlands Bestuur, Kenniscentrum Europa Decentraal of RVO. |
|
|
|
Evaluatie EU-fondsenwijzer Kenniscentrum Europa Decentraal |
Gebruikt u de EU-fondsenwijzer van Kenniscentrum Europa Decentraal om meer inzicht te krijgen in Europese financieringskansen - of juist niet (en waarom)? We horen graag uw mening en suggesties! Vul deze korte enquête in en u krijgt er, naast onze waardering, een nog fijnere subsidietool voor terug. |
|
|
Raadpleging: evaluatie van de uitvoering van Europees milieubeleid |
Decentrale overheden worden uitgenodigd om feedback te geven op de uitvoering van het Europees milieubeleid. De Europese Commissie publiceert eens in de 2 of 3 jaar een evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid (EIR). Dit rapport stelt vast hoe het staat met de implementatie van Europees milieubeleid in de lidstaten. Om precies te zijn, signaleert de EIR op welke punten elke lidstaat zijn uitvoering van het milieubeleid kan verbeteren. Op basis van de evaluatieresultaten kunnen de lidstaten prioriteit geven aan bepaalde onderwerpen in hun milieuregelgeving. |
|
|
Interview Pieter Jan Kleiweg de Zwaan: Navigeren in Brussel |
Er valt voor gemeenten veel te halen in Brussel. Maar hoe vindt u de weg in het labyrint van de Europese instituties? Om de juiste deur te vinden, is het handig als u wordt geholpen door iemand voor wie Europa geen geheimen kent. |
|
|
Verslag: Talkshow ‘de EU in perspectief’ |
Recent organiseerden KED en de VNG een talkshow in aanloop naar de Europese verkiezingen. Na een welkomstwoord van Pieter Jeroense (plaatsvervangend algemeen directeur VNG) en een presentatie van Tim de Wit, konden de aanwezigen genieten van een panelgesprek over de Europese verkiezingen. |
|
|
Nederlandse gemeenten benutten 2,9 miljard aan subsidies |
De gemeenten Helmond, Heiloo en Zevenaar ontvingen in de periode 2017-2022 gemiddeld de meeste subsidie per inwoner, gevolgd door Kerkrade en Veldhoven. Gedurende deze periode van vijf jaar werd in totaal 2,9 miljard euro aan subsidies verstrekt aan Nederlandse gemeenten, exclusief bijdragen uit het Gemeentefonds en specifieke uitkeringen (SPUK’s). Dit komt neer op een gemiddelde van 483 miljoen euro per jaar. Gemeenten ontvangen voornamelijk subsidies van de provincies, gevolgd door de Europese Unie en de Rijksoverheid. Dit blijkt uit een gezamenlijke analyse van subsidiebureau Ignite Group en onderzoeksbureau Ipsos I&O op basis van openbare subsidiebronnen. |
|
|
Agenda Comité van de regio's |
3 juli |
COTER-vergadering |
4 juli |
ECON-vergadering |
8-9 juli |
CIVEX-vergadering |
|
|
|